Predmet finansijske analize su finansijski izveštaji koji sadrže bilans stanja, bilans uspjeha, bilans tokova gotovine, izvještaj o promjenama na kapitalu i napomene uz finansijske izvještaje.
Dobro organizovano računovodstvo obezbjeđuje sistematsku i hronološku evidenciju poslovnih transakcija i drugih događaja, ali i zaokruženu sliku efekata poslovnih transakcija u obliku godišnjeg izvještaja. Godišnji izvještaj je zakonom i regulativom propisana obaveza za kompanije, a samim tim i potencijalni predmet ekonomsko - finansijske analize.
Analizom finansijskih izvještaja dobijamo sliku o (kreditnom) bonitetu preduzeća. Bonitet preduzeća je kvantitativni i kvalitativni izraz poslovne sposobnosti preduzeća i sigurnosti njegovog privređivanja. Ocjena boniteta se često poistovjećuje sa ocjenom kreditne sposobnosti i likvidnosti, te se kao takva svodi na uži koncept boniteta, odnosno finansijski ili kreditni bonitet. S druge strane bonitet u širem smislu podrazumijeva sintetizovanu ocjenu o finansijskoj stabilnosti, likvidnosti, solventnosti, adekvatnosti i strukturi kapitala, imovinskoj situaciji, profitabilnosti, riziku ostvarenja finansijskog rezultata, rentabilnosti i organizovanosti posmatranog preduzeća.
Predmet analize su finansijski izvještaji preduzeća Telekom Srpske a.d. Banja Luka. Podaci o preduzeću preuzeti su sa internet stranice Banjalučke berze: www.blberza.com
Telekom Srpske a.d. Banja Luka |
|
| Adresa | KRALJA PETRA I KARAĐORĐEVIĆA 93, 78000 BANJA LUKA |
| Telefon | 051 240 110 |
| Faks | 051 218 689 |
| Web | www.mtel.ba |
| akcionar@mtel.ba | |
| Emisije emitenta u berzanskom sistemu trgovanja | TLKM-L6 TLKM-R-A |
Za analizu finansijskih izvještaja preduzeća Telekom Srpske a.d. Banja Luka i potrebe master rada izvršena je analiza prinosnog, imovinskog i finansijskog položaja preduzeća, kao i analiza finansijskih pokazatelјa pomoću Altman-ovog Zscore modela, koji bi trebao biti potvrda rezultata dobijenih pomoću tradicionalnih analiza. Pored navedenog, izvršena je detaljna analiza prihoda i rashoda te upoređivanje pozicija bilansa uspjeha sa poslovnim prihodom preduzeća.
FINANSIJSKA ANALIZA (primjer preduzeće Telekom Srpske a.d. Banja Luka)
FINANSIJSKA ANALIZA (prazni obrasci)
Koraci u analizi finasijskih izvještaja:
Korak |
Lokacija (Sheet) |
Opis |
1. |
Radni papir: Bilans stanja | Unos podataka u standardizovani obrazac bilansa stanja. |
2. |
Radni papir: Bilans uspjeha | Unos podataka u standardizovani obrazac bilansa uspjeha. |
3. |
Nakon unesenih podataka u koraku, izvršena je finansijska analiza (prinosnog, imovinskog i finansijskog položaja), te analiza poslovanja pomoću Altman-ovog Zscore modela, koji bi trebao biti potvrda reuzultata dobijenih pomoću tradicionalnih analiza. Pored navedenog, izvršena je detaljna analiza prihoda i rashoda te upoređivanje pozicija bilansa uspjeha sa poslovnim prihodom preduzeća. |
|
* * * |
U ovom dijelu nalaze se primjeri finansijskih analiza i drugih finansijskih alata preuzetih sa zvanične internet stranice analitičara Matt H. Evansa: http://www.exinfm.com.
Matt H. Evans je američki analitičar sa 30 godina iskustva u računovodstvu, reviziji i finansijskoj analizi. U svom radnom vijeku radio je kao kontrolor/revizor u malim privatnim preduzećima, kao finansijski analitičar za Fortune časopis, za koji je učestvovao u pripremi i prezentaciji Fortune 500. Fortune 500 je godišnji popis, koji objavljuje časopis Fortune, koji rangira prema ukupnom prihodu, 500 najvećih korporacija u Sjedinjenim Američkim Državama. Pored navedenog računovodstvene i finansijske usluge obavljao je i na Balkanu, u Bugarskoj, kao viši savjetnik u oblasti računovodstva i finansijske analize.
Primjeri finansijskih analiza i finanasijskih alata prikazuju širok spektar slobodnih resursa koji korisnicima pomažu u svakodnevnoj finansijskoj praksi i vođenju poslovanja. Primjeri navedeni u nastavku treba da pomognu finansijskim stručnjacima (računovođe, revizori, finansijski analitičari) u rješavanju konkretnih problema iz oblasti računovodstva i finansija. Primjeri su prikazani u originalnoj verziji, a za korišćenje primjera neophodno je poznavanje engleskoj jezika. Zbog jednostavnosti i lakše primjene, primjeri su prikazani u MS Excel-u.
Primjeri finansijskih alata (English version) |
|
| 1 | Capital Budgeting Analysis (xls) - Basic program for doing capital budgeting analysis with inclusion of opportunity costs, working capital requirements, etc. |
| 2 | Rating Calculation (xls) - Estimates a rating and cost of debt based on the coverage of debt by an organization |
| 3 | LBO Valuation (xls) - Analyzes the value of equity in a leverage buyout (LBO) - |
| 4 | Synergy (xls) - Estimates the value of synergy in a merger and acquisition |
| 5 | Valuation Models (xls) - Rough calculation for choosing the correct valuation model |
| 6 | Risk Premium (xls) - Calculates the implied risk premium in a market. (uses macro's) |
| 7 | FCFE Valuation 1 (xls) - Free Cash Flow to Equity (FCFE) Valuation Model for organizations with stable growth rates |
| 8 | FCFE Valuation 2 (xls) - Free Cash Flow to Equity (FCFE) Valuation Model for organizations with two periods of growth, high growth initially and then stable growth |
| 9 | FCFE Valuation 3 (xls) - Free Cash Flow to Equity (FCFE) Valuation Model for organizations with three stages of growth, high growth initially, decline in growth, and then stable growth |
| 10 | FCFF Valuation 1 (xls) - Free Cash Flow to Firm (FCFF) Valuation Model for organizations with stable growth rates |
Revizorski alati
- Analiza finansijskih izvještaja klijenata
- Materijalnost u reviziji finansijskih izvještaja
- Programi revizije pozicija finansijskih izvještaja
- Radni materijali u reviziji finansijskih izvještaja
- Pitanja iz prakse - smjernice i savjeti u reviziji finansijskih izvještaja
- Finansijski alati
- Obračunavanje kamata i/ili anuiteta
Mišljenja revizora
- Zakon o računovodstvu i reviziji Republike Srpske
(Službeni glasnik RS br. 94/15) - Zakon o računovodstvu i reviziji Bosne i Hercegovine
(Službeni glasnik BiH, br. 42/04) - Zakon o reviziji javnog sektora Republike Srpske
(Službeni glasnik RS, br. 98/05 i 20/14) - Zakon o reviziji institucija Bosne i Hercegovine
Službeni glasnik BiH, br. 12/06 - Zakon o internoj reviziji Republike Srpske
(Službeni glasnik RS br. 17/08) - Drugi zakoni i podzakonski akti
Ovdje pogledajte druge zakone i podzakonske akte
